Mjedwjedźe: Rozdźěl mjez wersijomaj

Stawizny wersijow interaktiwnje přepytać

← Předchadna změna Přichodna změna →

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt

WizuelnyWikitekst

Inline

Wersija wot 11. měrca 2013, 12:20

Mjedwjedźe

Bruny mjedwjedź (Ursus arctos)

systematika

domena

Eukaryoty

swět

Zwěrina

rjadownja:

Cycaki (Mammalia)

podrjadownja:

(Eutheria)

nadrjad:

Laurasiatheria

rjad:

Rubježne zwěrjata (Carnivora)

nadswójba:

(Canoidea)

swójba:

Mjedwjedźe

wědomostne mjeno

Ursidae

Fischer (1817)

rozšěrjenišćo

Orientaciska mapa dosaha wustupowanja mjedwjedźow

Systematika w Wikispecies

Galerija fotow we Wikimedia Commons

p • d • w

Mjedwjedźe (Ursidae) su cycakowa swójba z porjada rubježnych zwěrjatow (Carnivora). K swójbje słuša 8 družinow.

Wopis

Mjedwjedźe su rubježne zwěrjata, kotrež docpěja dołhosć wot něhdźe 1 m hač do nimale 3 m. Sančki su mjeńše hač sancy. Ćěło je masiwny, ale nohi su relatiwnje krótke a jara sylne. Jich wopuš je jara krótki a tohodla lědma widźomny. Mjedwjedźe maja małke wóčki a małke, kulojte wuši. Jich koža je dołha a wiwlata. Pjeć palcow njese dołhe pazory.

Mjedwjedźe su wšožrački, z wuwzaćom wulkeho pandy.

Traće nošnosće docpěje něhdźe 6 hač do 9 měsacow, z wuwzaćom malajiskeho mjedwjedźa (96 dnjow). Młodźata so jara małke porodźa z wažu mjez 230 a 450 g. Wone so 1 hač 1,5 lět cycaja a w starobje wot 2 hač 3 lět maćerju wopušća. W starobje wot 2,5 hač 5 lět bywaja ródnje zrałe.

Rozšěrjenje a žiwjenski rum

Wone su žiwe w lěsach, tundrach a połpušćinach Eurazije a sewjerneje Ameriki. Tam su wodnjo, w switanju abo směrkanju aktiwne. Jich rewěry su wulke. Jich lěhančko je w sam twarjenych twarach, pod wuwrótom, w skalnych jamach abo w hustym podrosće.

Klasifikacija

Podswójba: pandy (Ailuropodinae)
- Ród Ailuropoda
  - Wulki panda, wulki pandamjedwjedź (Ailuropoda melanoleuca)
Podswójba: krótkohłowne mjedwjedźe?? (Tremarctinae)
- Arctodus
  - Krótkonosny mjedwjedź (Arctodus simus) †
- Tremarctos
  - Brylaty mjedwjedź (Tremarctos ornatus)
Podswójba: mjedwjedźe (Ursinae)
- Helarctos
  - Malajiski mjedwjedź (Helarctos malayanus)
- Melursus
  - Hubkowy mjedwjedź (Melursus ursinus)
- Ursus
  - Baribal^[1], corny mjedwjedź^[1] (Ursus americanus)
  - Bruny mjedwjedź (Ursus arctos)
  - Běły mjedwjedź (Ursus maritimus)
  - Wuwlak^[2] (Ursus thibetanus)

Po nowšich žórłach čerwjeny panda (Ailurus fulgens) so nětko do swójskeje swójby zarjaduje. W někotrych žórłach słuša k swójbje barikow (Procyonidae) abo hromadu z wulkim panda k swójbje (Ailuridae).

Galerija

Běły mjedwjedź (Ursus maritimus) je jenički mjedwjedź, kotryž přewažnje mjaso žerje
Wulki panda (Ailuropoda melanoleuca) je jedna najbóle rědkich družinow mjedwjedźow

Nóžki

↑ ^1,0 ^1,1 Helmut Jenč, Anja Pohončowa, Jana Šołćina: Němsko-hornjoserbski słownik noweje leksiki. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2006, ISBN 3-7420-2012-9, str. 26, pod hesłom Baribal.
↑ Helmut Jenč, Anja Pohončowa, Jana Šołćina: Němsko-hornjoserbski słownik noweje leksiki. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2006, ISBN 3-7420-2012-9, str. 89, pod hesłom Kragenbär.

Žórła

Wolfgang Puschmann (wud.): BI-Lexikon Zootiere. VEB Biobliographisches Institut, Leipzig 1989. , strona 30 (němsce)
Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 1. zwjazk, ISBN 3-411-12013-4, strona 81 (němsce)

Eksterne wotkazy

Commons

Hlej wotpowědne dataje we Wikimedia Commons:
Mjedwjedźe

Předłoha:Link GA Předłoha:Link GA Předłoha:Link GA

[nowa-1] 1,0 ^1,1 Helmut Jenč, Anja Pohončowa, Jana Šołćina: Němsko-hornjoserbski słownik noweje leksiki. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2006, ISBN 3-7420-2012-9, str. 26, pod hesłom Baribal.

[2] Helmut Jenč, Anja Pohončowa, Jana Šołćina: Němsko-hornjoserbski słownik noweje leksiki. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2006, ISBN 3-7420-2012-9, str. 89, pod hesłom Kragenbär.

[1]

[2]

@@ Rjadka 84: / Rjadka 84: @@
 {{Link GA|ru}}
 {{Link GA|uk}}
-[[af:Beer]]
-[[an:Ursidae]]
-[[ang:Bera]]
-[[ar:دب]]
-[[arc:ܕܒܐ]]
-[[ast:Ursidae]]
-[[av:Ци]]
-[[ay:Jukumari]]
-[[az:Ayıkimilər]]
-[[ba:Айыу]]
-[[be:Мядзведзевыя]]
-[[be-x-old:Мядзьведзевыя]]
-[[bg:Мечки]]
-[[bn:ভালুক]]
-[[bo:དོམ།]]
-[[br:Arzh]]
-[[bs:Medvjed]]
-[[bxr:Баабгай]]
-[[ca:Ós]]
-[[ceb:Oso]]
-[[chr:ᏲᎾ]]
-[[chy:Náhkohe]]
-[[cs:Medvědovití]]
-[[cv:Упа йышшисем]]
-[[cy:Arth]]
-[[da:Bjørne]]
-[[de:Bären]]
-[[diq:Heş]]
-[[dsb:Mjadwjeźe]]
-[[el:Αρκούδα]]
-[[en:Bear]]
-[[eo:Urso]]
-[[es:Ursidae]]
-[[et:Karulased]]
-[[eu:Hartz]]
-[[fa:خرس]]
-[[fi:Karhut]]
-[[fo:Bjarnir]]
-[[fr:Ursidae]]
-[[fy:Bearen]]
-[[ga:Béar]]
-[[gan:熊]]
-[[gd:Mathan]]
-[[gl:Oso]]
-[[ha:Dabbar beya]]
-[[he:דוביים]]
-[[hi:भालू]]
-[[hr:Medvjedi]]
-[[ht:Lous]]
-[[hu:Medvefélék]]
-[[hy:Արջ]]
-[[ia:Ursidae]]
-[[id:Beruang]]
-[[io:Urso]]
-[[is:Bjarndýr]]
-[[it:Ursidae]]
-[[iu:ᐊᑎᖅᐳᖅ]]
-[[ja:クマ]]
-[[jbo:cribe]]
-[[jv:Bruwang]]
-[[ka:დათვისებრნი]]
-[[kbd:Мышъэ]]
-[[kk:Аюлар]]
-[[kl:Ursidae]]
-[[kn:ಕರಡಿ]]
-[[ko:곰]]
-[[koi:Ош котыр]]
-[[ku:Hirç]]
-[[kv:Ош]]
-[[la:Ursidae]]
-[[lad:Lonso]]
-[[lb:Bieren]]
-[[lbe:Цуша]]
-[[lez:Сев]]
-[[li:Bere]]
-[[lt:Lokiniai]]
-[[lv:Lāču dzimta]]
-[[mdf:Офта]]
-[[mhr:Маска]]
-[[mi:Pea]]
-[[mk:Мечка]]
-[[ml:കരടി]]
-[[mn:Баавгай]]
-[[mr:अस्वल]]
-[[mrj:Мӧскӓ]]
-[[ms:Beruang]]
-[[my:ဝက်ဝံ]]
-[[myv:Овто]]
-[[mzn:اش]]
-[[nah:Tlācamāyeh]]
-[[nap:Urzo]]
-[[ne:भालु]]
-[[nl:Beren]]
-[[nn:Bjørn]]
-[[no:Bjørnefamilien]]
-[[nv:Shash]]
-[[oc:Ors (mamifèr)]]
-[[pl:Niedźwiedziowate]]
-[[pnb:رچھ]]
-[[pt:Ursídeos]]
-[[qu:Ukumari]]
-[[ro:Urs]]
-[[ru:Медвежьи]]
-[[sah:Эһэ]]
-[[scn:Ursidae]]
-[[sco:Beir]]
-[[sh:Medvjed]]
-[[simple:Bear]]
-[[sk:Ursida]]
-[[sl:Medvedi]]
-[[sq:Ariu]]
-[[sr:Медвед]]
-[[stq:Boare]]
-[[su:Biruang]]
-[[sv:Björnar]]
-[[sw:Dubu]]
-[[ta:கரடி]]
-[[te:ఎలుగుబంటి]]
-[[tg:Хирс]]
-[[th:หมี]]
-[[tl:Oso]]
-[[tr:Ayıgiller]]
-[[tt:Аюлылар]]
-[[udm:Гондыр]]
-[[ug:ئېيىق]]
-[[uk:Ведмедеві]]
-[[ur:ریچھ]]
-[[vec:Bero]]
-[[vep:Bur kondi]]
-[[vi:Gấu]]
-[[xal:Аю]]
-[[yi:בער]]
-[[zh:熊科]]
-[[zh-min-nan:Hîm]]