Čerwjena lěsna mrowja

Čerwjena lěsna mrowja

Čerwjena lěsna mrowja (Formica rufa)
systematika
domena	Eukaryoty
swět	Zwěrina
rjad:	Kožnokřidłate (Hymenoptera)
swójba:	Mrowje (Formicidae)
podswójba:	(Formicinae)
ród:	Lěsne mrowje (Formica)
družina	Čerwjena lěsna mrowja
wědomostne mjeno
Formica rufa
Linnaeus (1761)

Čerwjena lěsna mrowja (Formica rufa) je zastupnik swójby mrowjow. Wone słušeja do skupiny insektow. Tute wobydlerjo lěsa ličimy do porjada insektow z kožnymi křidłaškami. Pilne zwěrjata a jich hnězda su škitane po zwjazkowym postajenju za škit družinow. Mrowja je holometaboliski insekt. To su insekty, kotrež maja cyłu metamorfozu. Čerwjene lěsne mrowje tworja stat. Jako pola pčołki su kralowki, dźěłaćerki a truty (mužiki) w mrojowišću, kotrež so něhdźe 2 metra pod zemju wupřestrěwa a w kotrymž je někak 500 000 zwěrjatow žiwe. Najwjetši dźěl luda mrowjow wučinjeja dźěłaćerki (4-9 mm wulke), kiž pak njemóžeja so rozmnožować. Wone wukonjeja wšitke trěbne dźěła. To je na přikład twarjenje pućow a komorow w hnězdźe. Nimo toho so staraja wo cyrobu a wo młode zwěrjata a zaškituju swoju twar přećiwo winikam. Mužiki (9-11 mm wulke) su wažne jenož za wosymjenjenje a wopłodźenje kralowki. Po tradicionalnym kwasowym lěće wone zemrěja. Mrowje so zežiwjeja předewšěm wot insektow a druhich małych zwěrjatow, jako su na př. muški (listowe wšě), kotrež mjedźik wotedawaja, kiž ja za mrowju jara wažne zežiwjenske žórło. Nimo toho trjeba mrowja mězu štomow a płodow a tučne symjenja rostlinow, kiž tež dale rozšěrja. Lud mrowjow zežerjo wšědnje někak 100 000 insektow. Mrowje su jara wužitne, dokelž wjele škódnych insektow a chóre abo marłe zwěrjata žeru, a tohodla su pod škitom přirody. Čerwjenu mrowju namakamy w Europje, w Sibirskej a w sewjernej Americe.

• 
  Formica rufa, źěłaśerka
• 
  dźěłaćerscy na malenje
• 
  Formica rufa, dźěłaćerka

• 
  dźěłaćerki w hnězdźe
• 
  dźěłaćerka na malenje
• 
  Formica rufa - hnězdo