Mjedwjedźe: Rozdźěl mjez wersijomaj
S →Galerija: formatěrowanje, interny wotkaz, korektura |
S korektura, předłoha, interwiki |
||
Rjadka 3: | Rjadka 3: | ||
|wobraz=Lightmatter Alaskan brownbear2.jpg |
|wobraz=Lightmatter Alaskan brownbear2.jpg |
||
|wulkosć=300px |
|wulkosć=300px |
||
|wopis wobraza=[[ |
|wopis wobraza=[[Bruny mjedwjedź]] (''Ursus arctos'') |
||
|klasa=[[Cycaki]] (Mammalia) |
|klasa=[[Cycaki]] (Mammalia) |
||
|podklasa=(Eutheria) |
|podklasa=(Eutheria) |
||
Rjadka 13: | Rjadka 13: | ||
|slědźer=[[Johann Fischer von Waldheim|Fischer]] |
|slědźer=[[Johann Fischer von Waldheim|Fischer]] |
||
|lěto=1817 |
|lěto=1817 |
||
|podskupiny=Družiny |
|||
|podskupiny2=<ul style="text-align:left;"> |
|||
* Bruny mjedwjedź (Ursus arctos) |
|||
* (Ursus americanus) |
|||
* (Ursus thibetanus) |
|||
* (Ursus maritimus) |
|||
* (Ursus malayanus) |
|||
* (Melursus ursinus) |
|||
* (Ailuropoda melanoleuca) |
|||
* (Tremarctos ornatus) |
|||
</ul> |
|||
|mapa1=Map_of_Bear_species_distribution.png |
|mapa1=Map_of_Bear_species_distribution.png |
||
|wulkosć mapy1=240px |
|wulkosć mapy1=240px |
||
Rjadka 36: | Rjadka 25: | ||
Mjedwjedźe su rubježne zwěrjata, kotrež docpěja dołhosć wot něhdźe 1 m hač do nimale 3 m. Sančki su mjeńše hač sancy. Ćěło je masiwny, ale nohi su relatiwnje krótke a jara sylne. Jich wopuš je jara krótki a tohodla lědma widźomny. Mjedwjedźe maja małke wóčki a wuši. Jich koža je dołha a wiwlata. |
Mjedwjedźe su rubježne zwěrjata, kotrež docpěja dołhosć wot něhdźe 1 m hač do nimale 3 m. Sančki su mjeńše hač sancy. Ćěło je masiwny, ale nohi su relatiwnje krótke a jara sylne. Jich wopuš je jara krótki a tohodla lědma widźomny. Mjedwjedźe maja małke wóčki a wuši. Jich koža je dołha a wiwlata. |
||
Mjedwjedźe su wšožrački, z wuwzaćom wulkeho |
Mjedwjedźe su wšožrački, z wuwzaćom wulkeho pandy. |
||
Traće nošnosće docpěje něhdźe 6 hač do 9 měsacow. Młodźata so jara małke |
Traće nošnosće docpěje něhdźe 6 hač do 9 měsacow. Młodźata so jara małke porodźa z wažu mjez 230 a 450 g. |
||
== Klasifikacija == |
== Klasifikacija == |
||
* Podswójba: '''pandy''' (''Ailuropodinae'') |
* Podswójba: '''pandy''' (''Ailuropodinae'') |
||
** Ród ''Ailuropoda'' |
** Ród ''Ailuropoda'' |
||
*** [[Wulki panda]], ''' |
*** [[Wulki panda]], '''wulki pandamjedwjedź''' (''Ailuropoda melanoleuca'') |
||
* Podswójba: '''krótkohłowne mjedwjedźe'''?? (''Tremarctinae'') |
* Podswójba: '''krótkohłowne mjedwjedźe'''?? (''Tremarctinae'') |
||
** ''Arctodus'' |
** ''Arctodus'' |
||
Rjadka 55: | Rjadka 44: | ||
*** [[Hubkowy mjedwjedź]] (''Melursus ursinus'') |
*** [[Hubkowy mjedwjedź]] (''Melursus ursinus'') |
||
** ''Ursus'' |
** ''Ursus'' |
||
*** [[Baribal]], ''' |
*** [[Baribal]]<ref name="nowa">{{nowa leksika2006|strona=26|hesło=Baribal}}</ref>, '''corny mjedwjedź'''<ref name="nowa"/> (''Ursus americanus'') |
||
*** [[Bruny mjedwjedź]] (''Ursus arctos'') |
*** [[Bruny mjedwjedź]] (''Ursus arctos'') |
||
*** [[Běły mjedwjedź]] (''Ursus maritimus'') |
*** [[Běły mjedwjedź]] (''Ursus maritimus'') |
||
*** [[Wuwlak]] (''Ursus thibetanus'') |
*** [[Wuwlak]]<ref>{{nowa leksika2006|strona=89|hesło=Kragenbär}}</ref> (''Ursus thibetanus'') |
||
Po nowšich žórłach [[čerwjeny panda]] (''Ailurus fulgens'') so nětko do swójskeje swójby zarjaduje. W někotrych žórłach słuša k swójbje [[bariki|barikow]] (''Procyonidae'') abo hromadu z wulkim panda k swójbje (''Ailuridae''). |
Po nowšich žórłach [[čerwjeny panda]] (''Ailurus fulgens'') so nětko do swójskeje swójby zarjaduje. W někotrych žórłach słuša k swójbje [[bariki|barikow]] (''Procyonidae'') abo hromadu z wulkim panda k swójbje (''Ailuridae''). |
||
Rjadka 64: | Rjadka 53: | ||
== Galerija == |
== Galerija == |
||
<gallery> |
<gallery> |
||
wobraz:Polar-bear.jpg| [[Běły mjedwjedź]] (''Ursus maritimus'') je jenički mjedwjedź, kotryž přewažnje mjaso |
wobraz:Polar-bear.jpg| [[Běły mjedwjedź]] (''Ursus maritimus'') je jenički mjedwjedź, kotryž přewažnje mjaso žerje |
||
wobraz:Panda-AnAn.jpg| [[Wulki panda]] (''Ailuropoda melanoleuca'') je jedna najbóle rědkich družinow mjedwjedźow |
wobraz:Panda-AnAn.jpg| [[Wulki panda]] (''Ailuropoda melanoleuca'') je jedna najbóle rědkich družinow mjedwjedźow |
||
</gallery> |
</gallery> |
||
== Nóžki == |
|||
<references/> |
|||
== Žórła == |
== Žórła == |
||
Rjadka 74: | Rjadka 66: | ||
{{commons|Category:Ursidae}} |
{{commons|Category:Ursidae}} |
||
{{-}} |
{{-}} |
||
{{Rq|sources|bio-zarodk |
{{Rq|sources|bio-zarodk}} |
||
[[Kategorija:Mjedwjedźe]] |
[[Kategorija:Mjedwjedźe]] |
||
Rjadka 109: | Rjadka 101: | ||
[[de:Bären]] |
[[de:Bären]] |
||
[[diq:Heş]] |
[[diq:Heş]] |
||
[[dsb:Mjadwjeźe]] |
|||
[[el:Αρκούδα]] |
[[el:Αρκούδα]] |
||
[[en:Bear]] |
[[en:Bear]] |
Wersija wot 21. nowembra 2011, 12:35
Bruny mjedwjedź (Ursus arctos) | |
systematika | |
---|---|
domena | Eukaryoty |
swět | Zwěrina |
rjadownja: | Cycaki (Mammalia) |
podrjadownja: | (Eutheria) |
nadrjad: | Laurasiatheria |
rjad: | Rubježne zwěrjata (Carnivora) |
nadswójba: | (Canoidea) |
swójba: | Mjedwjedźe |
wědomostne mjeno | |
Ursidae | |
Fischer (1817) | |
rozšěrjenišćo | |
Orientaciska mapa dosaha wustupowanja mjedwjedźow | |
Mjedwjedźe (Ursidae) su cycakowa swójba z porjada rubježnych zwěrjatow (Carnivora). K swójbje słuša 8 družinow.
Wopis
Mjedwjedźe su rubježne zwěrjata, kotrež docpěja dołhosć wot něhdźe 1 m hač do nimale 3 m. Sančki su mjeńše hač sancy. Ćěło je masiwny, ale nohi su relatiwnje krótke a jara sylne. Jich wopuš je jara krótki a tohodla lědma widźomny. Mjedwjedźe maja małke wóčki a wuši. Jich koža je dołha a wiwlata.
Mjedwjedźe su wšožrački, z wuwzaćom wulkeho pandy.
Traće nošnosće docpěje něhdźe 6 hač do 9 měsacow. Młodźata so jara małke porodźa z wažu mjez 230 a 450 g.
Klasifikacija
- Podswójba: pandy (Ailuropodinae)
- Ród Ailuropoda
- Wulki panda, wulki pandamjedwjedź (Ailuropoda melanoleuca)
- Ród Ailuropoda
- Podswójba: krótkohłowne mjedwjedźe?? (Tremarctinae)
- Arctodus
- Krótkonosny mjedwjedź (Arctodus simus) †
- Tremarctos
- Brylaty mjedwjedź (Tremarctos ornatus)
- Arctodus
- Podswójba: mjedwjedźe (Ursinae)
- Helarctos
- Malajiski mjedwjedź (Helarctos malayanus)
- Melursus
- Hubkowy mjedwjedź (Melursus ursinus)
- Ursus
- Baribal[1], corny mjedwjedź[1] (Ursus americanus)
- Bruny mjedwjedź (Ursus arctos)
- Běły mjedwjedź (Ursus maritimus)
- Wuwlak[2] (Ursus thibetanus)
- Helarctos
Po nowšich žórłach čerwjeny panda (Ailurus fulgens) so nětko do swójskeje swójby zarjaduje. W někotrych žórłach słuša k swójbje barikow (Procyonidae) abo hromadu z wulkim panda k swójbje (Ailuridae).
Galerija
-
Běły mjedwjedź (Ursus maritimus) je jenički mjedwjedź, kotryž přewažnje mjaso žerje
-
Wulki panda (Ailuropoda melanoleuca) je jedna najbóle rědkich družinow mjedwjedźow
Nóžki
- ↑ 1,0 1,1 Helmut Jenč, Anja Pohončowa, Jana Šołćina: Němsko-hornjoserbski słownik noweje leksiki. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2006, ISBN 3-7420-2012-9, str. 26, pod hesłom Baribal.
- ↑ Helmut Jenč, Anja Pohončowa, Jana Šołćina: Němsko-hornjoserbski słownik noweje leksiki. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2006, ISBN 3-7420-2012-9, str. 89, pod hesłom Kragenbär.
Žórła
- Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 1. zwjazk, ISBN 3-411-12013-4, strona 81 (němsce)
Eksterne wotkazy