Rězno
| němsce | Regensburg | |
| Wopon | ||
|---|---|---|
|
| ||
| Zakładne daty | ||
| stat | ||
| zwjazkowy kraj | ||
| knježerstwowy wobwod | Hornja Pfalca | |
| wokrjes | bjezwokrjesne | |
| wysokosć | 343 metrow n.m.hł. | |
| přestrjeń | 80,76 km² | |
| wobydlerstwo | 159.465 (31. dec 2023)[1] | |
| hustosć zasydlenja | 1975 wob. na km² | |
| póstowe čisła | 93047–93059 | |
| předwólba | (+49) 0941 | |
| awtowa značka | R | |
| Politika a zarjadnistwo | ||
| wyši měšćanosta | Joachim Wolbergs (SPD) | |
| adresa | Rathausplatz 1 93047 Regensburg | |
| webstrona | regensburg.de | |
wikidata: Rězno (Q2978)
| ||
Rězno[2] (němsce Regensburg, łaćonsce Ratisbona) je bjezwokrjesne wulkoměsto we wuchodnej Bayerskej. Zarjadniske sydło wobwoda Hornja Pfalca leži při wuliwje rěkow Regen a Naab do Dunaja zapadnje Bayerskeho lěsa, něhdźe 120 kilometrow sewjernje Mnichowa. Ma něhdźe 140.000 wobydlerjow a je tuž po Mnichowje, Nürnbergu a Augsburgu štwórte najwjetše město Bayerskeje.
Historiski centrum Rězna słuša wot lěta 2006 oficielnje k swětowemu herbstwu UNESCO. Rězno je biskopske sydło a stejišćo třoch wysokich šulow.
Stawizny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rězno słuša k najstaršim městam Němskeje. Mjeno Radaspona bu prěni raz hižo w lěće 770 naspomnjene, pochadźa pak prawdźepodobnje z keltiskich rěčow. Romske stawizny města zahajichu so w lěće 79 z natwarjenjom kastela. W druhej połojcy druheho lětstotka je so potom w nadawku kejžora Marka Aurela legionowe lěhwo Castra Regina załožiło. Po pućowanju ludow w 5. lětstotku zhubi město swój status jako wuznamne wojerske stejišćo při Dunaju. Započatk 8. lětstotka załoži so w Rěznje, tehdy hižo srjedźišćo bayerskeho wójwodstwa, biskopstwo. Pod wuchodofrankowskim kralom Ludwigom II. sta so město z kralowskej rezidencu a wažnym srjedźišćom mócnarstwa. Tež za Swjate romske mócnarstwo měješe Rězno jako sydło mócnarstwoweho sejma mjez 1594 a 1803 wulki wuznam. Za čas Napoleonowych wójnow přińdźe město w lěće 1810 k Bayerskej a zhubi tak swój status jako mócnarstwowe město.
Wobrazarnja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]-
Kamjentny móst přez Dunaj, najstarši wobchowany móst Němskeje
-
Stare město z tachantskej cyrkwju swj. Pětra
-
Rězno wokoło lěta 1900
-
Stara radnica
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Bayerski krajny zarjad za statistiku: Gmejny a ličby wobydlerstwa dnja 31. decembra 2023
- ↑ Jurij Kral: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica Serbska, Budyšin 1927 (online).
Wotkazaj
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Oficialne webstrony (němsce)
nad 1.000.000 wobydlerjow: Berlin | Hamburg | Köln | Mnichow
nad 500.000 wobydlerjow: Bremen | Dortmund | Drježdźany | Düsseldorf | Essen | Frankobrod nad Mohanom | Hannover | Lipsk | Nürnberg | Stuttgart
nad 250.000 wobydlerjow: Augsburg | Bielefeld | Bochum | Bonn | Duisburg | Gelsenkirchen | Karlsruhe | Mannheim | Mönchengladbach | Münster | Wiesbaden | Wuppertal
nad 100.000 wobydlerjow: Aachen | Bergisch Gladbach | Bottrop | Brunšwik | Bremerhaven | Darmstadt | Dźěwin | Erfurt | Erlangen | Freiburg im Breisgau | Fürth | Göttingen | Hagen | Hala nad Solawu | Hamm | Heidelberg | Heilbronn | Herne | Ingolstadt | Jena | Kamjenica | Kassel | Kiel | Koblenz | Krefeld | Leverkusen | Lubica | Ludwigshafen | Moers | Mohuč | Mülheim an der Ruhr | Neuss | Oberhausen | Offenbach | Oldenburg | Osnabrück | Paderborn | Pforzheim | Podstupim | Recklinghausen | Remscheid | Reutlingen | Rězno | Roztok | Saarbrücken | Siegen | Solingen | Trier | Ulm | Wolfsburg | Würzburg

