Politiska strona
Politiska strona je organizacija, kotruž kandidatow organizuje, kotřiž so na wólbach we wěstej kónčinje wobdźěleja. Je z wašnjom, zo zastupuja stronjenjo podobne politiske nahlady, a strony móža so za wěste ideologiske abo politiske zaměry zasadźować.
Politiske strony su so w nimale wšěch krajach z wuznamnym wobstatkom politiskeje krajiny stali, dokelž su so moderne stronske struktury w zašłych lětstotkach dale wuwili a po cyłym swěće přewzali. W někotrych krajach drje njejsu žane politiske strony, ale tajke pady su přewšo rědke. W najwjace krajach su wjacore strony, w druhich jenož jenička. Strony hraja w awtokratiskich kaž tež w demokratiskich politiskich systemach rozsudnu rólu, byrnjež demokratije zwjetša wjetšu ličbu politiskich stronow pokazali hač awtokratije. Awtokratije dźěłaja husto pod jeničkej knježerstwowej stronu, a někotři politiscy teoretikarjo argumentuja, zo je wubědźowanje mjez dwěmaj abo wjacorymi stronami zasadny aspekt demokratije.
Politiske strony móža z wobstejacych towaršnostnych pačenjow, na přikład mjez pod- a wyšimi worštami, wuchadźeć a politiske namakanje rozsuda wolóžić, z tym zo zhromadne dźěło swojich čłonow spěchuja. Zwjetša wobsteji politiska strona ze předsydy strony, kotraž je hłownje za aktiwity strony zamołwita; Stronske předstejićerstwa, kotrež móža předsydu pomjenować a administratiwne a organizatoriske nadawki wukonjeć; A čłonojo strony, kotřiž so čestnohamtsce angažuja, financielnje přinošować a za stronskich kandidatow hłosować. Politiske strony móža organizowane być a na wšelake wašnje z wolerjemi interagěrować. Pjenježne přinoški, kotrež wobydlerjo na politiskich stronach zdokonjeja, podleža husto zakonskemu rjadowanju, a strony móža druhdy na dobro tych knježić, kotřiž je časowje a financielnje podpěruja.
Wjele politiskich stronow so wot ideologiskich zaměrow pohonjuje. Je typiske za demokratiske wólby, zo so liberalne, konserwatiwne a socialistiske strony wobdźěleja. Dalše ideologije wulkich politiskich stronow su komunizm, populizm, nacionalizm a islamizm. Politiske strony we wšelakich krajach wola husto podobne barby (zelene, čerwjene...) a symbole (hwězda, křiž...), zo bychu so wěstej ideologiji přirjadowali. Mnohim politiskim stronam pobrachuje pak ideologiska přisłušnosć a wone koncentruja so hłownje na klientelizm, podpěru wěsteho politiskeho předewzaćela abo funkciju jako „wulki stan“, kotryž so na to wusměrja, wolerjow z rozdźělnymi stejišćemi k wšelakim temam přićahować.
W Němskej je pjeć wulkich politiskich stronow: CDU, SPD, Zwjazk 90/Zeleni, Lěwica a AfD. Mjeńše strony, kotrež njejsu w zwjazkowym sejmje zastupjene, ale we wjacorych krajnych sejmach, su FDP a BSW. Jenož w Bayerskej aktiwna je CSU, kotrejež zastupjerjo tworja w zwjazkowym sejmje zhromadnu frakciju z CDU.
Wotkaz
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: Politiske strony – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow