Nacionalsocialistiska němska dźěłaćerska strona
(wužiwanje zwonka kubłanskeho konteksta je w Němskej a dalšich krajach kruće zakazane!)
Nacionalsocialistiska němska dźěłaćerska strona (němsce Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei, skrótka NSDAP) bě fašistiska strona w Němskej, kotraž wobsteješe wot 1920 hač do swojeho zakaza po kóncu Druheje swětoweje wójny. Za čas nacionalsocialistiskeho knjejstwa pod diktatorom Adolfom Hitlerom běše wona jenička dowolena strona w Němskim mócnarstwje a wutwari so na masowu organizaciju. Absolutnu wjetšinu wona w swobodnych cyłoněmskich wólbach ženje docpěła njeje.
Jeje program a ideologija měještej jako zakład radikalny němski nacionalizm kaž tež antisemitizm kaž tež wotpokazanje demokratije a marxizma. Wona běše organizatorisce a wobsahowje dospołnje wusměrjena na tak mjenowaneho „wjednika“ strony, Hitlera, kiž bě wot lěta 1921 jeje předsyda.
Wot 1945 je NSDAP zakazana, runje tak kaž jeje symbole a wabjenje za nju.
Strona měješe spočatk 1945 8,5 milionow čłonow, potajkim wjace hač 10 % němskeje ludnosće. Jeje młodźinskej organizaciji běštej Hitlerska młodźina (HJ) a Zwjazk němskich holcow (Bund deutscher Mädel, BDM).
Poslednje wólbne wuslědki po wólbnych wokrjesach
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]| wólbny wokrjes[1] | 5. měrca 1933 | 6. nowembra 1932 | 31. julija 1932 | 14. septembra 1930 |
|---|---|---|---|---|
| Wuchodny Hannover | 54,3 % | 42,9 % | 49,5 % | 20,6 % |
| Južny Hannover-Brunšwik | 48,7 % | 40,6 % | 46,1 % | 24,3 % |
| Hamburg | 38,9 % | 27,2 % | 33,7 % | 19,2 % |
| Schleswigsko-Holsteinska | 53,2 % | 45,7 % | 51,0 % | 27,0 % |
| Weser-Ems | 41,4 % | 31,9 % | 38,4 % | 20,5 % |
| Westfalska-sewjer | 34,9 % | 22,3 % | 25,7 % | 12,2 % |
| Westfalska-juh | 33,8 % | 24,8 % | 27,2 % | 13,9 % |
| Düsseldorf-wuchod | 37,4 % | 27,0 % | 31,6 % | 17,0 % |
| Düsseldorf-zapad | 35,2 % | 24,2 % | 27,0 % | 16,8 % |
| Köln-Aachen | 30,1 % | 17,4 % | 20,2 % | 14,5 % |
| Koblenz-Trier | 38,4 % | 26,1 % | 28,8 % | 14,9 % |
| Pfalca | 46,5 % | 42,6 % | 43,7 % | 22,8 % |
| Hessenska-Darmstadt | 47,4 % | 40,2 % | 43,1 % | 18,5 % |
| Hessenska-Nassau | 49,4 % | 41,2 % | 43,6 % | 20,8 % |
| Durinska | 47,2 % | 37,1 % | 43,4 % | 19,3 % |
| Frankska | 45,7 % | 36,4 % | 39,9 % | 20,5 % |
| Delnja Bayerska | 39,2 % | 18,5 % | 20,4 % | 12,0 % |
| Hornja Bayerska-Šwabska | 40,9 % | 24,6 % | 27,1 % | 16,3 % |
| Württembergska | 42,0 % | 26,2 % | 30,3 % | 9,4 % |
| Badenska | 45,4 % | 34,1 % | 36,9 % | 19,2 % |
| Wuchodna Pruska | 56,5 % | 39,7 % | 47,1 % | 22,5 % |
| Pomorska | 56,3 % | 43,1 % | 48,0 % | 24,3 % |
| Mecklenburgska | 48,0 % | 37,0 % | 44,8 % | 20,1 % |
| Opole | 43,2 % | 26,8 % | 29,2 % | 9,5 % |
| Wrócław | 50,2 % | 40,4 % | 43,5 % | 24,2 % |
| Lěhnica | 54,0 % | 42,1 % | 48,0 % | 20,9 % |
| Frankobrod/Wódra | 55,2 % | 42,6 % | 48,1 % | 22,7 % |
| Berlin | 31,3 % | 22,5 % | 24,6 % | 12,8 % |
| Podstupim I | 44,4 % | 34,1 % | 38,2 % | 18,8 % |
| Podstupim II | 38,2 % | 29,1 % | 33,0 % | 16,7 % |
| Lipsk | 40,0 % | 31,0 % | 36,1 % | 14,0 % |
| Drježdźany-Budyšin | 43,6 % | 34,0 % | 39,3 % | 16,1 % |
| Kamjenica-Šwikawa | 50,0 % | 43,4 % | 47,0 % | 23,8 % |
| Mjezybor | 46,6 % | 34,5 % | 42,6 % | 20,5 % |
| Magdeburg | 47,3 % | 39,0 % | 43,8 % | 19,5 % |
| Němska | 43,9 % | 33,1 % | 37,4 % | 18,3 % |
W najwjace katolskich serbskich wsach běchu wuslědki NSDAP jasnje niše hač we wokolnych gmejnach (procenty we wólbach 5. měrca 1933): Chrósćicy 26,2 %, Ralbicy 16,9 %, Pančicy-Kukow 11,8 %, Worklecy 13,7 %, Wotrow 16,8 %.[2]
Wotkazaj
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: Nacionalsocialistiska němska dźěłaćerska strona – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow- Nacionalsocialistiska němska dźěłaćerska strona – Literatura w katalogu Němskeje narodneje biblioteki (němsce)