Małoróstnosć

Małoróstnosć abo mikrosomija (jendźelsce dwarfism) pola čłowjeka je pomjenowanje za přerězkej njewotpowědowacy, snadniši rozrost ćěła, kotryž móže so přez wulku ličbu přinarodźenych abo zdobytych mylenjow rozrosta wuwołać.
Něhdźe 100.000 małoróstnych ludźi je w Němskej žiwych, w Awstriskej je jich něhdźe 10.000.
Pomjenowanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Jara mały rozrost dołhosće so w medicinje jako małoróstnosć pomjenuje. Prjedawše medicinske pomjenowanje „mjenjeróstnosć“ so negatiwneje konotacije dla hižo njewužiwa. Tohorunja negatiwnje konotěrowane su pomjenowanja kaž „palčik“ abo „liliputaner“, kotrež so sčasami we wobchadnej rěči wužiwaja, hačrunjež je potrjecheni husto jako diskriminowace začuwaja.
Definicija
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Pola dorosćenych woznamjenja małoróstnosć wulkosć ćěła pod 150 cm (pola muži) respektiwnje 140 cm (pola žonow). Ekstremna małoróstnosć (prjedy jako nanosomija pomjenowana) wjedźe k wulkosći ćěła pod 130 cm w dorosćenej starobje.[1] Tuta definicija móže mjez krajemi lochko wariěrować.
W medicinskim zmysle předleži małoróstnosć pola dźěći hižo potom, hdyž jich wulkosć ćěła třeći percentil křiwki rosćenja za wotpowědnu starobu njedocpěje, respektiwnje hdyž leži wo wjace hač dwě standardnej wotchileni pod srjedźnej hódnotu, to rěka zo su maksimalnje 3 % dźěći samsneje staroby mjeńše. Tuta małoróstnosć pak njeje w najwjace padach žana chorosć, přetož móža tež strowe dźěći tute hranicy podkročić. Wažniše hač absolutna hódnota je tohodla časowe wuwiće dźěsća. Jeho wuwiće rozrosta měło percentilam sćěhować.
Wotkaz
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Hans Bankl, Walter Ulrich: Facultas-Univ.-Verlag, 2002, ISBN 3-85076-492-3, S. 58.