Lubijska hora
| Lubijska hora Löbauer Berg | |||
|---|---|---|---|
| |||
| wysokosć | 447,9 m | ||
| kraj | Sakska, Němska | ||
| masiw | Wuchodna Hornja Łužica | ||
| |||
Lubijska hora (němsce Löbauer Berg) je něhdyši wulkan blisko Lubija w hornjołužiskim wokrjesu Zhorjelc. Wona je 448 metrow wysoka a jeje wysokosće a charakteristiskeho dwójneho wjerška dla hižo wotdaloka spóznać. Druhi wjeršk twori Wowča hora (449 m), kotraž je wo meter wyša hač Lubijska.
Połoženje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Wjeršk Lubijskeje hory namaka so něhdźe 1,8 kilometrow wuchodnje Lubijskeho centruma. Na wuchodźe leža Jěrkecy a na sewjeru – při železniskej čarje do Zhorjelca a zwjazkowej dróze 6 – Serbske Pawlecy. Na wjeršku steji wěža krala Bjedricha Awgusta, wuhladna wěža z lateho železa z wěžowym hosćencom. Při zapadnej skłoninje namaka so znowanatwarjeny hosćenc Honigbrunnen. Susodna Wowča hora je stejišćo 162 metrow wysokeje wusyłanskeje wěže Němskeje Telekom.
Geologija
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Lubijska hora wobsteji z powostankow něhdyšeho tercierneho wulkana w formje sedła a z owalnym podrysom. Prěnjotny wulkan bě wo wjele wyši, wotnošowaše so pak we wšelakorych lodowych dobach. Wokolina wjerška twori najwjetše powjeršne łožišćo bazalta w Hornjej Łužicy, kotrež so na přestrjeni wot třoch kwadratnych kilometrow wupřestrěwa.
Stawizny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Wjeršk Lubijskeje hory so hižo w bronzowej dobje wot čłowjeka wužiwaše, tak je so 1.600 metrow dołhe wobhrodźenje Łužiskeje kultury zdźěla wobchowało. Nutřka su so dźěłanski grat, keramika, bronzojte objekty a debjenki namakali.
Prěnja skromna chata bě so w lěće 1738 natwariła, zniči so wšak hižo w Sydomlětnej wójnje (1756–63). W lěće 1770 natwarichu Lubijscy překupcy druhe kamjentne twarjenje na horje.
Wot lěta 1854 steji na wjeršku 28 metrow wysoka železna wěža, kotraž bu po sakskim kralu Bjedrichu Awgusće II. pomjenowana. Wona je w Europje po wašnju twarjenja jónkrótna. Tež wěžowa korčma so w tymle lěće wotewri.
Lubijska hora steji wot lěta 2009 ze wšěmi twarjenjemi, wěžu a třomi skałami jako ansambl pod pomnikoškitom. Nimo toho płaći jeje měšany hórski lěs jako krajinoškitne pasmo.
Wuhlad
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Dla jeje połoženja je Lubijska hora wurjadne wuhladnišćo. Na juhu su Kotmar a Žitawske kaž tež Łužiske horiny widźeć; na wuchodźe Hrodźišćo a Zhorjelske Sedło, při dobrych wobstejnosćach tež Kyrkonoše a Sněžnicy. Dale do sewjera so Limas z runiny zběha a w dalinje je Hamorska milinarnja widźeć. Na sewjerozapadźe leži město Budyšin.
Wotkaz
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: Lubijska hora – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow