Brěmjo

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Brěmjo
Brehmen
Połoženje Brěmjenja na karće Hornjeje Łužicy
Połoženje Brěmjenja na karće Hornjeje Łužicy
DEC
Połoženje Brěmjenja
Połoženje Brěmjenja
gmejna: Wulka Dubrawa
zagmejnowanje: 1936
wobydlerstwo: 119 (31. decembra 2022)[1]
přestrjeń: 2,3 km²
wysokosć: 165–180 metrow n.m.hł.
51.26722222222214.471388888889165–180
póstowe čisło: 02694
předwólba: 035934
wotwodźene
słowa:
wobydler/ka:
Brěmjenjan/-ka
adjektiw:
Brěmjenjanski
skłonowanje:
Brěmjenja, Brěmjenju, Brěmjo, Brěmjenjom, w Brěmjenju
Chěža ze stołom při Zdźěrjanskej dróze
Chěža ze stołom při Zdźěrjanskej dróze

Chěža ze stołom při Zdźěrjanskej dróze

Brěmjo (němsce Brehmen) je wjes ze 119 wobydlerjemi[2] na wuchodźe hornjołužiskeho wokrjesa Budyšin. Słuša ke gmejnje Wulka Dubrawa a leži mjez 165 a 180 m nad mórskej hładźinu. Běše hač do 1. apryla 1936 samostatna gmejna.

Geografija[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Swjaty křiž ze serbskim napisom při Zejlerjowej

Wjes leži něhdźe 15 kilometrow sewjernje Budyšina w hornjołužiskej holanskej a hatowej krajinje. Přez Brěmjo wjedźe wokrjesna dróha 7210, kotraž zwjazuje wjesku z dwaj kilometraj zdalenej zwjazkowej dróhu 156 w Zdźěri.

Susodne wjeski su Zdźěr na wuchodźe, Wulka Dubrawa na juhozapadźe a Chróst na zapadźe.

Ležownostne mjena[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Michał Rostok naliči 1887 slědowace serbske ležownostne mjena: Dźěłošća, Łazy, Pola Płónča, Na klukach, Na smahach, Hromadnik, Wjazny, Pola Haja, Pola Zdźerje, Pola wětrnika, Bahna, Łužk, Dubina, Mileńcy.[3]

Stawizny[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Po sydlišćowej formje jedna so wo rozšěrjeny hasowc. Prěnje historiske naspomnjenje jako Brehnn pochadźa z lěta 1419.[4] Wjes podsteješe do lěta 1599 Minakałskemu ryćerkubłu, potom pak Budyskemu tachantstwu, čehoždla wostawaše dźěl Brěmjenjanow katolski. Woni přisłušeja Radworskej wosadźe, sčasami tež Zdźěrjanskej, ewangelscy pak Klukšanskej.

Wobydlerstwo[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

W lěće 1884 měješe wjes po Mukowej statistice 129 wobydlerjow, mjez nimi 127 Serbow.[5]

1834 bě wot cyłkownje 111 wobydlerjow 62 katolikow, w lěće 1925 wučinichu woni 81 wot 165 wobydlerjow, mjeztym zo bě 82 ewangelskich Brěmjenjanow.

Pomniki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Jako kulturne pomniki připóznate stej swjataj křižej ze serbskimi napisami při Serbskej a při Zejlerjowej dróze kaž tež chěža ze stołom při křižowanišću wobeju dróhow.

Wosobiny[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Literatura[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Sdier/Zdźěr und Brehmen/Brěmjo. W: Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 213–216.
  • M. Kral: Stawizniske powěsće z našich serbskich wsow [=Serbska ludowa knihownja, čo. 44]. Budyšin, 1937, str. 159–177.

Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. staw: 31. decembra 2022; grossdubrau.de; wotwołane 30. měrca 2023
  2. staw: 31. decembra 2022; grossdubrau.de; wotwołane 30. měrca 2023
  3. Michał Rostok: Ležownostne mjena. W: ČMS 40 (1887), str. 3–50, tu str. 11 (digitalizat).
  4. Brěmjo w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
  5. Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 51. → wšě wjeski
Powětrowy wobraz Brěmjenja

Wotkaz[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

 Commons: Brěmjo – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije