Wšědny hrab

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Wšědny hrab
Wšědny hrab (Carpinus betulus)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Rosidy
Eurosidy I
rjad: (Fagales)
swójba: Brězowe rostliny (Betulaceae)
podswójba: Lěskowe rostliny (Coryloideae)
ród: Hrab[1][2][3] (Carpinus)
družina: Wšědny hrab
wědomostne mjeno
Carpinus betulus
L.
Wobdźěłać
p  d  w
Carpinus betulus

Wšědny hrab (Carpinus betulus) je štom ze podswójby lěskowych rostlinow (Coryloideae) znutřka swójby brězowych rostlinow (Betulaceae)

Po někotrych žórłach je družina swójby lěskowych rostlinow (Corylaceae).

Wopis[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Wšědny hrab je štom, kotryž docpěje wysokosć wot 20 (25) m.

Króna je šěroka a kulojta.

Starše zdónki maja podołhostne ropy a brózdy. Skora je hładka a šěra.

Łopjena[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Łopjena su dołhojće-jejkojte, docpěja dołhosć wot 5 hač 11 cm a kaž žłobičkaty blach dla zapušćenych łopjenowych rjapkow wupadaja. Wone su zwjetša njesymetriske, dwójce zubate a swětłozelene. Młode łopjena su móškate.

Jich nazymske barbjenje je žołte.

Kćenja[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Kćěje wot apryla hač meje. Kwětnistwa z łopjenami jewja. Muske kćenja nimaja kćenjowe łopješka a steja po jednym w rozporach nošnych łopješkow walcojtych mickow. Žónske kćenja maja njenahladnu kćenjowu wobalku, njesu tři předłopješka a steja w čumpatych mickach.

Płody[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Płody je blědožołti, 5-10 mm dołhi worjech a njesu tři-kónčny lětanski organ.

Stejnišćo[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rosće w žiwych płotach a na lěsnych kromach.

Rozšěrjenje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rostlina je předewšěm w srjedźnej a južnej Europje rozšěrjena, při čimž sewjernje hač do južneje Šwedskeje wustupuje.

Nóžki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 154.
  2. W internetowym słowniku: Hainbuche
  3. W internetowym słowniku: Weißbuche

Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4467-7, strona 199 (němsce)
  • Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 434 (němsce)
  • Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 400 (němsce)
  • Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
  • Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
  • Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
  • Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)

Wotkazy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Commons
Commons
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije