Wšědny ćisowc

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Wšědny ćisowc
Wšědny ćisowc (Taxodium distichum)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
rjadownja: Coniferopsida
rjad: Konifery (Coniferales)
swójba: Cypresowe rostliny (Cupressaceae)
podswójba: (Taxodioideae)
ród: Ćisowc[1] (Taxodium)
družina: Wšědny ćisowc
wědomostne mjeno
Taxodium distichum
(L.) L. C. Rich.
warjetety
(Taxodium distichum var. distichum)

(Taxodium distichum var. imbricarium (Nuttall) Croom)

Wobdźěłać
p  d  w

Wšědny ćisowc (Taxodium distichum) je rostlina z podswójby (Taxodioideae) znutřka cypresowych rostlinow (Cupressaceae). Dalše serbske mjeno je bahnowa cypresa.

Po staršich žórłach so do swójskeje swójby ćisowcowych rostlinow (Taxodiaceae) přirjaduje.

Wopis[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Wšědny ćisowc je w lěću zeleny, spěšnje rosćacy štom, kotryž docpěje wysokosć wot 20 hač do 35 (40) m. Króna je prawidłowna a na spočatku kehelojta, pozdźišo šěrše a bóle wotewrjena. Zdónk je deleka šěroki a so skoku pomjeńšuje. Načerwjeń bruna skora je hłuboko brózdźena a nitkojta.

Korjenje wutworja tučne "kolena", jeli štom steji we wodźe. Wone najskerje słuža k přewětrjenju korjenjow.

Jehły[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Płone, jasnozelene jehły su linealiske, kónčkojte a docpěja dołhosć wot 8 hač do 15 mm (2 cm). Na krótkich wurostkach steja dwulinkowje wjerškate, mjeztym zo na dołhich wurostkach steja po jednym. Jehły z krótkimi wurostkami w nazymje po čerwjenojtym barbjenju wotpadnu.

Kćenja a hable[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Kćěje wot měrca hač do apryla. Štom je jednodomna. Muske kćenja su žołtojte abo purpurowe a wisaja w 5 hač 12 cm dołhich dwójnych kićach. Žónske kćenja su móličke, zelene a njenapadne. Kulowate hable docpěja wulkosć wot 2 hač do 3 cm. Při zrałosći za čas oktobra hač decembra su brune.

Stejnišćo[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rosće na bahnojtych brjohowych a přepławjenskich kónčinach blisko rěkow.

Rozšěrjenje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Štom je w juhowuchodnej sewjernej Americe, wot Floridy hač do Delaware, na zapad hač do Misisipijowych stronach a wuchodneho Texasa domjacy.

Wužiwanje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

W Europje jako pyšnu drjewiznu w parkach pódla hatnych brjohach plahuje.

Nóžki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. Jurij Kral: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje serbskeje rěče, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2003, ISBN 3-7420-0313-5, str. 32.

Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4467-7, strona 890 (němsce)
  • Bruno P. Kremer: Steinbachs Naturführer Bäume & Sträucher, ISBN 978-3-8001-5934-5, strona 82 (němsce)
  • Mayer, Schwegler: Welcher Baum ist das?, Bäume, Sträucher, Ziergehölze, ISBN 978-3-440-11273-1, strona 248 (němsce)
  • Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
  • Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
  • Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
  • Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)

Wotkazy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Commons
Commons
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije