Prawoćicy

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Prawoćicy
Prautitz
Prawoćicy na karće Hornjeje Łužicy
Prawoćicy na karće Hornjeje Łužicy
DEC
Prawoćicy
Prawoćicy
gmejna: Chrósćicy
wobydlerstwo: 106 (31. decembra 2023)[1]
přestrjeń: 1.11 km²
wysokosć: 192 metrow n.m.hł.
51.23388888888914.262777777778192
póstowe čisło: 01920
předwólba: 035796
Prawoćicy w lěće 1884, hišće bjez nowšeho wjesneho dźěła při Budyskej dróze
Prawoćicy w lěće 1884, hišće bjez nowšeho wjesneho dźěła při Budyskej dróze

Prawoćicy w lěće 1884, hišće bjez nowšeho wjesneho dźěła při Budyskej dróze

Prawoćicy (němsce Prautitz) su hornjołužiska wjeska ze 106 wobydlerjemi[2] w srjedźišću Budyskeho wokrjesa. Wot lěta 1974 słušeja ke gmejnje Chrósćicy. Wjetšina wobydlerjow rěči serbsce.

Geografija[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Wjeska leži w žórłatej wužłobinje na prawym boku Satkule při Budyskej dróze něhdźe kilometer juhowuchodnje Chrósćic. Wjesne hona maja poměrnje małku přestrjeń wot 1,11 km². Starši (horni) wjesny dźěl zboka dróhi wobsteji zwjetša z tři- a štyristronskich statokow.

Susodne wsy su Łusč (gmejna Bóšicy) na sewjerowuchodźe, Nuknica na juhowuchodźe, Kopšin na juhozapadźe a Chrósćicy na sewjerozapadźe.

Powětrowy wobraz delnjeje wsy
Historiske serbske mjena
lěto mjeno
1703 Prawotiz
1800 Brawozinzy
1835 Brawozinzy
1866 Prawoćicy[3]

Ležownostne mjena[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Michał Rostok naliči 1887 slědowace serbske ležownostne mjena w Prawoćicach: Za zahrodu, W Čornej, Pod kerkami, Pod kšibjeńcu, Pola Ćibana, Pod krušwinkom, Binčow, Jězory, Za dróhu, Předows, Haćišća, Hrodźišća, Za hajkom, Prěčnik, Pod skałku, Pola Kopšina.[4]

Stawizny[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Prěnje historiske naspomnjenje jako sydło wěsteho knjeza Petrus de Pratiz sta so hižo w lěće 1225. Tehdy ležeše wjeska blisko wažneje wikowanskeje dróhi Via regia, kotrejž wotpowěduje dźensniša Budyska dróha.

Spočatk 20. lětstotka planowaše sakske knježerstwo rozšěrjenje Sakskeje sewjerowuchodneje železnicy (LubijRadwor) hač do Kamjenca. Po tutych planach měješe blisko Prawoćic nowe dwórnišćo nastać. Dla prěnjeje swětoweje wójny a spjećowanja ludnosće njejsu so plany ženje zwoprawdźili.

Prawoćicy běchu wot lěta 1890 wjesny dźěl Nuknicy, kotraž so 1974 do Chrósćic zagmejnowaše.

Wobydlerstwo[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Podaća po cencusu 2011; staw: 9.5.2011[5] Prawoćicy gmejna
ličba wobydlerjow 76 1058
ličba domjacnosćow 24 339
wosoby na domjacnosć 3,2 2,9
swójby 23 292
bydlenske twarjenja 24 299
bydlenska přestrjeń na wosobu (m²) 37,6 35,9
přerězna staroba w lětach 40,2 44,0
kwocient młodostnycha 26 % 29 %
kwocient starychb 13 % 34 %
podźěl prózdne stejacych bydlenjow 3,8 % 3,2 %
a: poměr ličby wosobow pod 18 lětami k 100 wosobam mjez 18 a 65
b: poměr ličby wosobow nad 65 lětami k 100 wosobam mjez 18 a 65

Po Mukowej statistice mějachu Prawoćicy we 1880tych lětach 62 wobydlerjow, kiž běchu bjez wuwzaća serbscy.[6]

W lěće 1925 běchu wšitcy Prawočenjo katolscy. Wěriwi słušeja ze starodawna ke Chróšćanskej wosadźe.

Wosobiny[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Hlej tež[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]


Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Westliche Oberlausitz zwischen Kamenz und Königswartha (= Werte unserer Heimat. Zwjazk 51). 1. nakład. Akademie Verlag, Berlin 1990, ISBN 3-05-000708-7, str. 181sl.
  • Prawoćicy w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
  1. staw: 31. decembra 2023; am-klosterwasser.de
  2. staw: 31. decembra 2023; am-klosterwasser.de
  3. Ernst Eichler, Hans Walther: Historisches Ortsnamenbuch von Sachsen. Zwjazk II, Akademie Verlag, Berlin 2001, str. 215
  4. Michał Rostok: Ležownostne mjena. W: ČMS 40 (1887), str. 3–50, tu str. 23 (digitalizat).
  5. Statistiski krajny zarjad Sakskeje: gmejna Chrósćicy (němsce)
  6. Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 100. → wšě wjeski

Wotkaz[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

 Commons: Prawoćicy – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije