Jablonné v Podještědí

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Jablonné v Podještědí
Jablonné v Podještědí na karće Čěskeje
Jablonné v Podještědí na karće Čěskeje
DEC
Jablonné v Podještědí
Jablonné v Podještědí
Wopon
wopon
wopon
Zakładne daty
stat Chorhoj Čěskeje Čěska
kraj Chorhoj Libereckeho kraja Liberec
wysokosć 315 metrow n.m.hł.
přestrjeń 57,85 km²
wobydlerstwo 3.611 (1. jan 2018)[1]
hustosć zasydlenja 62 wob. na km²
póstowe čisło 471 25
webstrona jablonnevp.cz
Politika
měšćanosta Vlasta Dozorcová
Wobdźěłać
p  d  w
50.76555555555614.760833333333

Jablonné v Podještědí (němsce Deutsch Gabel, do 1901 Gabel) je město z 3.782 wobydlerjemi pod Łužiskimi horinami na sewjerje Čěskeje republiki. Leži na Europskej dróze 442 mjez Novym Borom a Liberecom.

Stawizny[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Jablonné je jedne z najstaršich městow sewjernych Čech a leži na starej wikowanskej dróze z Čech do Łužicy (Alte Gabler Straße). Sydlišćo nasta něhdźe w lěće 1240 we wobwodźe knjezow z Markwartic jako wobhrodźena wikowanska stacija. W lěće 1425 bu Jablonné wot Husitow wobsadźene, w Třicećilětnej wójnje zhubi wuznam. W lěće 1788 zniči wulki měšćanski woheń nimale wšě twarjenja w měsće. 19. awgusta 1813 běše Napoléon Bonaparte w Gabelu.

W lěće 1901 bu póstowe mjeno Deutsch Gabel za rozeznawanje wot sydlišćow ze samsnym mjenom kaž Gabel an der Adler zawjedźene. Předoby so tež jako hamtske woznamjenjenje. W Prěnjej swětowej wójnje běše pola města lěhwo wójnskich jatych, hdźež běše na 12.000, zwjetša ruskich, wojakow interněrowane.

Město Deutsch Gabel měješe 1. decembra 1930 2.406 wobydlerjow, 17. meje 1939 běše to 2.159 a 22. meje 1947 1.944 wobydlerjow.

Přez Benešowe dekrety bu tón dźěl wobydlerstwa, kotryž njeje so přećiwo wobsadnistwu Čěskosłowakskeje přez nacionalsocialistow wuprajił, w lěće 1945 wuswojeny a wuhnaty. Hač do 31. decembra 2006 słušeše město k Okresej Česká Lípa.

Zajimawostki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Dom Swjateho Ławrjenca

W měsće su kapałka Swjateho Wolfganga a dominikanski klóšter kaž tež dom Swjateho Ławrjenca natwarjene wot Johanna Lucasa von Hildebrandta z kosćemi Swjateje Zdźisławy z Lemberka. Na torhošću steji barokny morowy stołp z lěta 1686.

Rozrjadowanje města[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

K městu Jablonné v Podještědí słušeja měšćanske dźěle Česká Ves (Böhmischdorf), Heřmanice (Hermsdorf), Jablonné (Deutsch Gabel), Kněžice (Großherrndorf), Lada (Laaden, tež Laden), Lvová (Lämberg) z Kněžičky (Kleinherrndorf), Židovice (Jüdendorf) a Zpěvná (Vogelgesang), Markvartice (Markersdorf), Petrovice (Petersdorf), Pole (Felden), Postřelná (Postrum), Valdov (Waldau) a Zámecká (Neufalkenburg)

Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. Český statistický úřad – Ličby wobydlerstwa čěskich gmejnow dnja 1. januara 2018 (PDF; 421 KiB)

Wotkazy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

 Commons: Jablonné v Podještědí – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije